‘Onwerkelijk dat ons gelegenheidsteam van 1979 nu is vereeuwigd onder de Julianabrug’

Wij, dat zijn naast slagroeier Jan Jaap van Sluijs ook Remmelt Looijen, Hans Roels, Hans Zumbrink, Hans Lantinga, Pieter Goldhoorn, Bert van der Marel, boeg Hans Offermans en stuurman Rob Falke. Zij zitten in de roeiboot die afgebeeld is onder de Julianabrug, aan de oostwand. Het Groninger team is herkenbaar aan rugnummer 24 van stuurman Rob. Links in beeld is een boot te zien van de Leidse studentenroeivereniging Asopos-De Vliet.

De acht roeiers van weleer zijn nog allemaal in leven en de meesten waren woensdag in Groningen aanwezig bij de officiële onthulling van de afbeeldingen onder de brug. Ze stapten voor deze gelegenheid opnieuw in de boot om voor hun eigen afbeelding onder de brug langs te roeien.

Head of the River

De foto is opmerkelijk genoeg niet genomen in Groningen, maar in Amsterdam. “Ons team deed in 1979 mee aan de Head of the River, een klassieke roeiwedstrijd op de Amstel bij Amsterdam. Het jaar ervoor hadden we ook meegedaan, toen als wedstrijdroeiers. In 1979 waren van de acht wedstrijdroeiers er al vijf gestopt. De Head of the River is dé openingswedstrijd van het seizoen, acht kilometer lang. Omdat er nog geen nieuw wedstrijdteam was, besloten we met ons ‘oude’ team mee te doen. Op de foto nadert onze Acht het Kalfje aan de Amstel in Amsterdam. Dit was eind maart 1979. Wie de foto heeft gemaakt, weten we niet meer. Hij is op de een of andere manier terecht gekomen in de archieven van Gyas.”

Ruim veertig jaar later werd deze foto door Combinatie Herepoort uitgekozen als de afbeelding waarmee het belang van het roeien in Groningen het beste kon worden uitgebeeld. De Groninger studentenroeivereniging Gyas heeft sinds 1986 haar clubhuis aan het Noord-Willemskanaal, direct ten zuiden van de Julianabrug. Vandaar dat er op het kanaal zo veel roeiboten te zien zijn.

"We zochten soms wel een beetje de grenzen van de reglementen op.”

Wedstrijd

Herinneringen aan deze specifieke wedstrijd hebben de mannen niet meer. Stuurman Rob heeft de ‘Head’ sinds 1970 ‘zeker een keer of veertig’ geroeid. Deze wedstrijd was voor de roeiers niet heel speciaal. Ze weten nog wel goed welke rituelen ze in die tijd hadden, zoals de citroen. “Van het roeien krijg je echt een droge bek”, legt Jan Jaap uit. “Een van ons studeerde medicijnen en die kwam op het idee om vlak vóór de wedstrijd een citroen leeg te zuigen. Het idee daarachter was dat het zuur de aanmaak van speeksel stimuleert. Het hielp, maar heel prettig was het niet.”

Ook herinneren de mannen zich het ‘turbulentietouwtje’. Dat was een idee van de natuurkundestudent in de boot. “Andere teams deden alles om de boot zo glad mogelijk te maken. De boot werd geschuurd en gepolijst. Wij hadden juist als theorie dat de boot meer turbulentie moest veroorzaken. In een turbulente stroom heeft de boot minder weerstand. Daarom bonden we een touwtje om de boeg van de boot heen. Of het mocht, wisten we niet. We zochten soms wel een beetje de grenzen van de reglementen op.”

Ondanks hun innovatieve ideeën behoorde dit team ook in het wedstrijdjaar 1978 niet tot de top. “We hebben de Head nooit gewonnen, maar we roeiden wel altijd goed mee.” Dat vijf van de acht wedstrijdroeiers van 1978 er een jaar later al de brui aan hadden gegeven, was niet zo vreemd als het lijkt. “Wedstrijdroeien is en was erg intensief. Je mocht niet drinken en niet roken, maar je moest wel heel veel trainen. Het kostte zo veel tijd dat het studeren er bij in schoot. Het was heel gedisciplineerd leven, dat houdt niet iedereen lang vol.”

Groei

Een van de oorspronkelijke roeiers die bij de onthulling ontbrak, is Hans Zumbrink, die sinds kort in Zweden woont. Hij geeft per mail een uitgebreide aanvulling.

“De foto toont misschien niet een speciaal sportmoment, maar toch is er een bijzonderheid aan die foto. Want op dat moment gebeurde er in Groningen wel degelijk iets speciaals. Het was het begin van een enorme groei, een enorme vooruitgang van de raceroeiers en raceroeisters van Gyas. Tot 1978 werd er wel veel getraind, maar er was ook veel gezelligheid. Soms leek het alsof een Acht haast uit elkaar viel van gezelligheid. Nu ja, dat is overdreven. Maar rond 1978 werd het roer omgegooid. Coaches Willem van der Molen (is ons helaas ontvallen) en Bas van der Meer gaven ons na jaren oefenen het commando: ‘alles vergeten’. We moesten opnieuw leren roeien met een ander soort haaltechniek, de zogenaamde eindhaal. Dat leidde natuurlijk direct tot discussie en zelfs tot muiterij: bij een training met de Acht weigerde één roeier in te stappen. Daarna moesten we een half uur op hem inpraten. Maar het kwam op stoom. En toen gebeurde iets wonderlijks: vanaf 1979 gingen over de hele linie de boten van Gyas alsmaar sneller varen. En wij zelf ook! Sinds die tijd is Gyas een vaste leverancier van roeiers en roeisters in de nationale selectie. Tot op de dag van vandaag.”

“De foto onder de Julianabrug is voor mij de aankondiging van die bijzondere periode in mijn leven. Een periode van Groei. De G van Groningen en van Gyas, en daarachter het woord roei. Zo zou ik de afbeelding willen noemen: het Plakkaat van Groei in Gronings Geschiedenis.”