“Ondergrondse snelweg zoals in Maastricht is veel betere oplossing voor zuidelijke ringweg”

Professor P. Sauer (67) komt uit Amsterdam, heeft in Groningen medicijnen gestudeerd en woont na wat omwegen weer in Groningen. Hij woont nu al veertien jaar samen met zijn vrouw in een zijstraat van de Goeman Borgesiuslaan in Helpman. Hij werkte bij het UMCG als hoogleraar kindergeneeskunde.

Extra verkeer door woonwijken

Sauer heeft fundamentele bezwaren tegen de plannen voor de aanpak van de ring: “Het idee om een achtbaans snelweg dwars door een stad te leggen is niet van deze tijd. Het is een monster binnen de stad. Dat heeft allerlei gevolgen. Omdat de ringweg een snelweg wordt, vervallen op- en afritten. Hierdoor worden de Goeman Borgesiuslaan, de Ketwich Verschuurlaan, de Maaslaan en de Vondellaan nieuwe ontsluitingswegen. Op deze manier komt er heel veel extra verkeer dwars door de woonwijken heen. Al deze maatregelen samen zorgen voor een sterke toename van de geluidsoverlast en de luchtvervuiling en een sterke afname van de veiligheid in de wijken. Dat de verhoging van de snelheid, en ook een toename van het verkeer een stijging van de fijnstof geeft en daarmee ernstige schade geeft aan de gezondheid blijkt wel uit recent onderzoek in Rotterdam-Overschie. Het veroorzaken van deze schade hoeft niet op te treden omdat veel betere alternatieven beschikbaar zijn waarbij deze nadelige gevolgen niet zullen optreden.”

Maastricht als voorbeeld

Volgens Sauer zou het projectbureau Maastricht als voorbeeld moeten nemen: “In Maastricht bouwt men de snelweg onder de grond en kan het lokale verkeer boven de grond langs. Bij een snelweg door een tunnel kan de lucht gezuiverd worden en valt het probleem van het extra fijnstof weg. Dit zou ook een goede oplossing voor Groningen zijn. Er is aangetoond dat dit niet meer geld kost en ik kan er wel in meevoelen dat er iets moet gebeuren aan het Julianaplein. Er zijn dus veel betere alternatieven dan het huidige plan, maar men weigert naar de alternatieven te kijken.”

Gevolgen tijdens de bouw

Onder de bewoners heersen ook grote zorgen over de werkzaamheden die de aanpak van de ring met zich meebrengen. “Toen ik er over begon tijdens een recente bijeenkomst, weigerde het projectbureau te bespreken wat de gevolgen voor het verkeer en de bewoners zijn van vier tot vijf jaar bouwen”, zo vertelt Sauer.

Eenzijdige voorlichting

“Het bureau is nogal eenzijdig in de voorlichting. Voor de bewoners van Groningen Zuid betekenen zowel de plannen als de werkzaamheden tijdens de bouw een onaanvaardbare toename van lawaai en afname van de luchtkwaliteit. Voor het UMCG, mijn werkplek, betekent het dat het ziekenhuis tijdens de bouwfase vrijwel onbereikbaar wordt.”

Veiligheid voor kinderen

“Als hoogleraar kindergeneeskunde gaat het kind me aan het hart,” zegt Sauer. “Dat is ook zo in deze kwestie. Er staan een groot aantal grote scholen in Helpman. Onlangs hadden wij mijn kleinzoon te logeren, die moet ’s ochtends op de fiets naar school gebracht worden. Dat kan in de nieuwe situatie niet meer. Het wordt op de wegen rond de scholen levensgevaarlijk om te fietsen. Dit terwijl fietsen voor kinderen vreselijk belangrijk is, ook om overgewicht te voorkomen. Het kind is hier het kind van de rekening.”

Reactie projectbureau

We respecteren de mening van prof. Sauer over het plan voor de ombouw van de ringweg.

Geen toename verkeer in wijken

Maar we maken bezwaar tegen zijn stelling dat er veel extra verkeer door de wijken gaat rijden, met als gevolg een sterke toename van geluidsoverlast en luchtvervuiling. De onderzoeken die zijn gedaan in het kader van het Milieueffectrapport geven een ander beeld. Dat komt er in het kort op neer dat het totale verkeer over de wegen door woonwijken niet toeneemt, maar eerder iets afneemt. In sommige straten zijn wel toenames te verwachten, maar in andere straten neemt het verkeer af. Meer hierover is te vinden in de verkeerskleurenkaarten in de bibliotheek van de website van Aanpak Ring Zuid.

Verkeersplan Helpman

Ook in Helpman verschuiven de verkeersstromen. Om te voorkomen dat straten waar meer verkeer komt onveilig worden is een verkeersplan gemaakt. Daarvoor is nauw overlegd met de scholen in Helpman. Die hebben aangegeven vertrouwen te hebben in de resultaten van dit verkeersplan. Het is de bedoeling dat het verkeersplan zo spoedig mogelijk wordt uitgevoerd. In elk geval vóór de aanvang van de werkzaamheden aan de ringweg zelf. Daarbij zal de projectorganisatie nauw blijven samenwerken met de scholen in de wijk. Want veiligheid op straat heeft de hoogste prioriteit, zeker in straten waar veel kinderen fietsen of lopen.

Maatregelen

Door de aanpak van de ringweg en de geluidsmaatregelen die daarvoor worden genomen wordt het over het algemeen stiller in de stad. Er zijn echter ook adressen waar, ondanks geluidsbeschermende maatregelen, de geluidbelasting niet aan het streefniveau voldoet. Volgens het onderzoek dat daarvoor is gedaan gaat het om ongeveer 130 adressen. Het is mogelijk dat daar nog extra maatregelen worden genomen, om het verkeersgeluid in de woningen te beperken.

Luchtkwaliteit

De luchtkwaliteit in heel Nederland is de laatste tientallen jaren verbeterd, vooral door strengere wetgeving voor industrie en autoverkeer. Ook in Groningen is de luchtkwaliteit nu beter dan in 1990 of 2000. Die trend zet door, in heel Nederland, en ook in Groningen. Onderzoek hiernaar wijst uit dat de wettelijk normen nergens in Groningen zullen worden overschreden. Ook niet op plaatsen met het meeste autoverkeer. Wel zal de luchtkwaliteit vlakbij de ingangen van en de openingen in het verdiepte deel van de ringweg slechter zijn dan in een situatie zonder project. Waar de weg is afgedekt door een "deksel" wordt het daarentegen beter. Maar al met al is het effect van de ombouw van de ringweg op de luchtkwaliteit beperkt. Met of zonder ombouw: over het algemeen wordt de luchtkwaliteit in onze stad beter.

Hinder beperken tijdens de bouw

Tot besluit: het staat vast dat het verkeer last zal hebben van de werkzaamheden aan de ringweg. Dat is onvermijdelijk bij zo'n groot project. Maar het uitgangspunt daarbij is de hinder te beperken tot een aanvaardbaar niveau. Ervaringen elders in het land wijzen uit dat dat goed mogelijk is. De projectorganisatie Aanpak Ring Zuid werkt hiervoor samen met noordelijke overheden, ProRail en werkgevers. Hiervoor is het samenwerkingsverband Groningen Bereikbaar opgericht. Ook het UMCG is nauw betrokken bij dit samenwerkingsverband.