Bij u in de straat (5): Waterloolaan

De Waterloolaan loopt evenwijdig aan de zuidelijke ringweg en verbindt de Hereweg met de Helperzoom. De Waterloolaan vormt de zuidelijke begrenzing van de Herewegbuurt. Ten zuiden van de Waterloolaan ligt nog een klein deel van het Sterrebos, dat sinds de aanleg van de ringweg is afgescheiden van de rest van het Sterrebos. De Waterloolaan heeft twee zijstraten: de Verlengde Oosterweg en de Sterrebosstraat.

De straat vroeger

De Waterloolaan is een zijstraat van de Hereweg, die een zeer lange en rijke historie kent. De Hereweg loopt over de Hondsrug, een natuurlijke zandverhoging in een drassige omgeving. Langs deze weg ontstond al voor de jaartelling de eerste bebouwing. Ongeveer in de elfde eeuw ontstond op het einde van de Hondsrug de stad Groningen, met ruwweg de huidige diepenring als zuidrand.

In 1698 werd ten zuiden van de stad de Helperlinie aangelegd, een vooruitgeschoven verdedigingslinie, bestaande uit een aarden wal met bastions en een gracht. Direct ten noorden van de Helperlinie werd eind achttiende eeuw het Sterrebos aangelegd.

In 1865 bouwde de pas opgerichte eerste woningbouwvereniging van Groningen tachtig arbeiderswoningen aan weerszijden van de nog aan te leggen Willemstraat. Dit is de eerste bebouwing van wat later de Herewegbuurt zou worden. Na de ontmanteling van de Helperlinie, in 1883, werd het Sterrebos in noordelijke richting uitgebreid.

Aan het begin van de twintigste eeuw werden aan de Waterloolaan de eerste vrijstaande herenhuizen gebouwd. In de jaren zestig werd de zuidelijke ringweg aangelegd, om het toenemende autoverkeer in en rond de stad meer ruimte te geven. Bij de aanleg daarvan werd het Sterrebos doorsneden

De straat nu

De Waterloolaan heeft vanaf de Verlengde Oosterweg eenrichtingsverkeer voor auto’s. Automobilisten kunnen in dit deel van de Waterloolaan alleen in westelijke richting rijden, dus naar de Hereweg toe. De maximumsnelheid is 30 km/uur. Aan de linkerkant van de weg ligt een fietsstrook. Bij het eerste deel van de straat, nog voor de kruising met de Verlengde Oosterweg, liggen aan de linkerkant parkeervakken haaks op de weg. Ook rechts langs de weg liggen hier enkele parkeerplaatsen.

Doordat de zuidelijke ringweg op een hoog beplant dijklichaam ligt, oogt het stuk Sterrebos dat aan de Waterloolaan ligt, somber en donker. Kenmerkend voor de Waterloolaan zijn de monumentale bomen langs de zuidzijde.

De straat na de ombouw

De zuidelijke ringweg wordt tussen de Hereweg en het Oude Winschoterdiep verdiept aangelegd. Op de verdiepte ligging komen drie ‘deksels’. Op deze deksels komt een groot nieuw park: het Zuiderplantsoen. De Waterloolaan komt straks direct aan dit nieuwe plantsoen te liggen.

De Waterloolaan blijft een 30 km/uur-straat en houdt ook haar verbinding met de Helperzoom. Het noordelijke deel van de Helperzoom – dat aansluit op de Waterloolaan – wordt net als de Waterloolaan een 30 km/uur-straat. Het kruispunt Waterloolaan–Helperzoom wordt overzichtelijker en veiliger door het verdwijnen van de spoorwegovergang bij de Esperantostraat. Deze spoorwegovergang gaat om veiligheidsredenen dicht. De wens is om hier een tunnel voor fietsers en voetgangers aan te leggen, zodat er een verbinding blijft met de Oosterpoortwijk. Maar dat kan alleen als bij de aanbesteding blijkt dat het uitvoerbaar is binnen het beschikbare budget.

Anders dan nu krijgt de Waterloolaan over de gehele lengte tweerichtingsverkeer. Daarbij houdt de straat haar huidige wegprofiel (de bestaande wegbreedte). De straat krijgt een inrichting die past bij de sfeer van het Zuiderplantsoen. Dit wordt verder uitgewerkt door de opdrachtnemer van het project Aanpak Ring Zuid, in overleg met de bewoners.

Het kruispunt van de Waterloolaan met de Hereweg krijgt een andere inrichting, met verkeerslichten. Daardoor wordt het invoegen voor verkeer uit de Waterloolaan op de Hereweg gemakkelijker en veiliger. Deze verkeerslichten vormen een geheel met die op de kruising van de Hereweg en de nieuwe verbindingsweg, zodat het verkeer niet twee keer hoeft te wachten.

De parkeervakken aan het begin van de Waterloolaan (komend vanaf de Helperzoom) worden straks heringericht. Uitgangspunt daarbij is dat het bestaande aantal parkeerplaatsen gelijk blijft. In de rest van de straat wordt net als nu geparkeerd langs de stoeprand.

Doordat de zuidelijke ringweg in dit deel van de stad onder de grond gaat, krijgt de Waterloolaan een veel opener zicht naar het Sterrebos. In plaats van een gesloten bosrand, ontstaat hier een bosrand met een doorzicht naar een open weide. Daarmee is de relatie tussen het Sterrebos en de Herewegbuurt weer hersteld.

Door: Persbureau Tammeling

Freelance-journaliste Cecile Hendriks woont met haar man en hun drie maanden oude zoontje Ilja aan de Waterloolaan. Ze kijkt met veel belangstelling en aandacht naar een illustratie van de toekomstige situatie van het Sterrebos. Maar ze kent die plaat eigenlijk al goed, want ze heeft hem al vaker vergeleken met de huidige situatie. Cecile Hendriks is zeer geïnteresseerd in wat er gebeurt bij haar in de straat, en wat de gevolgen zijn van de plannen van Aanpak Ring Zuid.

“Ik vind het een goed voornemen om van het Sterrenbos één geheel te maken. Als het Zuiderplantsoen er echt zo uit gaat zien als de plaatjes beloven, dan wordt het heel mooi!”, zegt ze. “Ik denk ook dat we uiteindelijk, als alles klaar is, minder overlast van de zuidelijke ringweg zullen hebben. Ik werk veel thuis, dus minder lawaai is altijd fijn. Beneden valt het qua geluidsoverlast wel mee, maar op de bovenste verdieping en in de tuin is het nu wel erg hinderlijk. Als het goed is, moet dat in de toekomst minder zijn omdat de weg dan verdiept ligt.”

"Als het Zuiderplantsoen er écht zo uit gaat zien als de plaatjes beloven, wordt het hier heel mooi!"

Cecile Hendriks

Invloed

Om zo goed mogelijk op de hoogte te blijven, houden Hendriks en haar man de website en de kranten in de gaten. Ook al hebben ze niet het idee dat ze veel invloed op de plannen kunnen uitoefenen. “Ik denk dat wij als bewoners weinig aan het plan kunnen veranderen”, zegt Hendriks. “Wij laten het daarom een beetje op zijn beloop, maar hier in de buurt is er wel wat meer weerstand tegen de aanpak van de zuidelijke ringweg.”

Werkzaamheden

Hendriks kijkt bepaald niet uit naar de werkzaamheden die vlak voor haar huis zullen plaatsvinden. “Bij zulke grote projecten duurt het bouwproces altijd langer dan de bedoeling is. Bovendien is de Waterloolaan een aanrijroute voor het materiaal, dus daar ben ik niet zo blij mee.”

Tweerichtingsverkeer

Kritisch is ze op het voornemen om van de Waterloolaan een tweerichtingsweg te maken. “Ik weet niet hoe druk het uiteindelijk gaat worden, maar ik ben er niet gelukkig mee dat men straks van beide kanten de straat in kan rijden. Zelf ben ik opgegroeid in een straat met nauwelijks verkeer, waardoor ik als kind altijd onbezorgd buiten kon spelen. Ik zou het leuk vinden als mijn zoon dat later ook kan”, zegt ze.

Reactie van projectorganisatie Aanpak Ring Zuid

Door Joris Hoogenboom, verkeerskundig adviseur
Het verkeer neemt volgens de verkeersprognoses voor 2030 in een deel van de Waterloon (het meest westelijke deel) toe: van 2.500 motorvoertuigen per werkdagetmaal naar 3.500. Ondanks deze toename blijven de effecten op de luchtkwaliteit en het geluid in de Waterloolaan ruimschoots onder de wettelijke normen. Op het meest oostelijke deel van de Waterloolaan (tussen Verlengde Oosterweg en Helperzoom) neemt het verkeer volgens de voorspellingen juist af, van 4.500 naar 3.500 motorvoertuigen.

Meer historische foto's van de Waterloolaan.