Toen – Angstzweet voor het Vrijheidsplein
De afgelopen dagen hebben we uitgebreid stilgestaan bij het afscheid van het Julianaplein. Maar er is nog een verkeersplein dat sinds vorige week niet meer in zijn oude vorm terugkeert. Dat is het Vrijheidsplein, het grote verkeersplein aan de voet van de Gasunie. Het Vrijheidsplein verbindt de westelijke ringweg met de zuidelijke ringweg. Wie is er niet overheen gereden, al niet met bonzend hart?
Jaren 60
In de jaren 60 bestond de westelijke ringweg nog niet. De A7/N7 werd doorgetrokken vanaf Hoogkerk tot aan de Paterswoldseweg. Deze weg kwam door het Stadspark, aan de zuidkant van de drafbaan en de ijsbaan. Hij ging over het kruispunt heen van de Laan van de Vrijheid en de Middenlaan, die tussen de ijsbaan en de drafbaan doorliep.
Jaren 70
In 1971 verscheen het Vrijheidsplein voor het eerst op de plattegronden van Groningen. Het plein is dan een rotonde onder de N7/A7, op de plek van het kruispunt Laan van de Vrede met de Expositielaan, de nieuwe naam van de Middenlaan. De Expositielaan is vernoemd naar de Martinihal, die in september 1969 geopend was.
Later in de jaren 70 werd de westelijke ringweg aangelegd, op de plek van de Expositielaan en de Laan 1940-1945. De hele westelijke ringweg kreeg de naam Laan 1940-1945. Ook andere wegen in dit deel van de stad hebben een naam gekregen die verwijst naar de Tweede Wereldoorlog. Het was dan ook vanzelfsprekend dat het verkeersplein in het verlengde van de Laan van de Vrijheid het Vrijheidsplein werd genoemd. Eind jaren 70 werd het plein in gebruik genomen.
De jaren erna
Ook op het Vrijheidsplein leidde de enorme toename van het verkeer in Groningen tot knelpunten. Het ontwerp van het plein, met drie banen en een grote hoeveelheid op- en afritten, hielp hier niet aan mee. Het was altijd goed opletten op het plein voor auto's die plotseling van rijstrook wisselden. Bij sommige beginnende bestuurders brak het angstzweet al uit al ze tijdens hun rijlessen in de stad het Vrijheidsplein naderden...
2009
In 2009 werden enkele aanpassingen gedaan aan het Vrijheidsplein om de doorstroming te verbeteren. Zo verdween de aansluiting met de weg waar het plein zijn naam aan dankt, de Laan van de Vrijheid.
Aanpak Ring Zuid
In 2014 werd het Tracébesluit voor Aanpak Ring Zuid vastgesteld, met plannen voor het aanpassen van het Vrijheidsplein. Net als bij het Julianaplein moet hier een ‘ongelijkvloers’ plein komen, zodat de verkeersstromen elkaar niet meer kruisen. Het viaduct boven het Vrijheidsplein kan deels behouden blijven, maar moet worden gerenoveerd en verbreed.
In februari dit jaar hebben we bij het Vrijheidsplein drie tijdelijke wegen aangelegd. Dat geeft ons de ruimte het Vrijheidsplein helemaal te ontmantelen. Een van de tijdelijke wegen is een afrit naar de Laan van de Vrijheid, zodat de oorspronkelijke situatie voor even weer een beetje hersteld is.
Op onze webcam is te zien hoe het Vrijheidsplein er nu uitziet.
Toekomst
Als het Vrijheidsplein klaar is, is het ingrijpend veranderd. De verkeersstromen kunnen dan, net als op het Julianaplein, doorrijden zonder elkaar te kruisen.
Het Vrijheidsplein. Links van de oranje lijn de oude situatie, rechts ervan de toekomstige situatie. Beweeg de oranje lijn naar links en rechts om de verschillen te zien.
Lees ook:
De Kerstmarkt aan de Papiermolenlaan op 20 december was zeer geslaagd. Hiermee vierden we de heropening van de Hereweg en de ingebruikname van de Máximaweg. Een impressie van onze fotograaf Jeroen van Kooten.
Projectbureau Aanpak Ring Zuid en Combinatie Herepoort zijn gesloten vanaf maandag 23 december 2024 tot maandag 6 januari 2025.
De werkzaamheden aan de Helperzoom duren langer dan gepland. Hierdoor blijft de Helperzoom afgesloten voor alle verkeer tot en met 3 februari 2025. Het tijdelijke fietspad tussen de Waterloolaan en DUO blijft eveneens langer open, tot dezelfde datum.