Jaaroverzicht 2023: Het wordt wel wat

Als er íets lang duurt in de stad Groningen, is dat Aanpak Ring Zuid. De eerste werkzaamheden begonnen al in 2017. Het is dan ook een gigantische operatie. Over een gebied van meer dan tien kilometer richten we de N7, vanaf Hoogkerk tot Westerbroek, helemaal opnieuw in, net als een stukje van de westelijke ringweg en de A28. We verbreden de wegen, bouwen nieuwe viaducten, richten de autowegen en sommige straten in de stad opnieuw in, bouwen een verdiepte ringweg over een lengte van meer dan een kilometer én we verbouwen en passant de grootste verkeerspleinen van de stad: het Vrijheidsplein en het Julianaplein. Maar nu, eind 2023, kan niemand meer ontkennen dat er schot in zit. Dat blijkt ook uit dit jaaroverzicht. Er is in 2023 enorm veel gebeurd, al is er ook nog veel te doen. En hoewel we nog altijd veel hinder en overlast veroorzaken, horen we ook steeds vaker instemmende woorden van Stadjers zoals ‘Het wordt wel wat’. En dat in een gebied waar ‘Het kon minder’ zo ongeveer het grootste compliment is dat je kunt geven. Deze groeiende waardering geeft ons net dat extra zetje om in 2024 'op volle toeren' verder te bouwen.

Het gras van het Zuiderplantsoen

In november hebben we het ontwerp gepresenteerd voor het Zuiderplantsoen. Dat is een nieuw park dat we gaan aanleggen op de deksels van de verdiepte ligging. Zo ontstaat er midden in de stad een nieuw groen gebied van bijna een kilometer lang. De planning is dat de aanleg van het park start in de winter van 2024/2025 en in mei 2025 klaar is.

De zuidelijke ringweg wordt tussen de Hereweg en het Oude Winschoterdiep verdiept aangelegd. Bovenop deze verdiepte ligging en op de plek waar nu nog de ‘oude ringweg’ staat, kun je straks wandelen en fietsen door het Zuiderplantsoen. Het nieuwe park verbindt het bestaande groen van het Sterrebos, dat in de jaren zestig voor de ringweg werd doorsneden. Ook sluit het aan op de tuin van DUO. Vanaf het spoor tot het kanaal komt een buurtpark. Al dat groen samen heet straks het Zuiderplantsoen. In de lengte van dit park komt een breed fietspad, met aansluitingen op bestaande wegen. Ook komen er wandelroutes door het park. De nieuwe ringweg loopt onder het park door. Op twee plekken is de ringweg niet overdekt. Vanuit het park is de nieuwe ringweg straks niet te zien.

V1 Splitsing Duo
Impressie van het Zuiderplantsoen, met het brede fietspad. Afbeelding: wUrck.

Het afgelopen jaar hebben we hard gebouwd aan de verdiepte ligging. Daar rijdt het autoverkeer straks doorheen. In beide richtingen zijn er vier rijstroken beschikbaar. In het voorjaar hebben we de grootste betonwerkzaamheden afgerond. Nu zijn we vooral bezig met het aanleggen van technische installaties en de aankleding. In september 2024 gaat de verdiepte ligging open voor autoverkeer.

230929 Ronde VDL September 2023 Raymond Bos Beeldnummer 08513
De verdiepte ligging in aanbouw (oktober 2023). Foto: Raymond Bos.

Over de verdiepte ligging en het toekomstige Zuiderplantsoen krijgen we al veel vragen binnen. Kunnen er bijvoorbeeld wel grote bomen groeien op de deksels? Waarom zit er een verlaging in het betonwerk rond het spoor? En wist je dat onder de verdiepte ligging een waterkelder zit die bijna zo groot is als een Olympisch zwembad?

West: We zijn er bijna

Het westelijke deel van ons werkgebied, vanaf Hoogkerk tot ongeveer de Paterswoldseweg, is in 2023 behoorlijk van gezicht veranderd. Rijd je vanaf Drachten/Hoogkerk over de A7/N7 richting de stad, dan zie je dat de weg anders is ingericht. Ook op het Vrijheidsplein en de westelijke ringweg hebben we veel voortgang geboekt. In het voorjaar van 2024 is dit deelgebied zo goed als klaar.

In januari begonnen we direct met het afbreken van de oostzijde van het viaduct over de Concourslaan. Op dat viaduct reed tot voor kort het verkeer op de westelijke ringweg richting Paddepoel. De sloop van het viaduct was nodig omdat de ringweg hier breder wordt gemaakt. De werkzaamheden zorgden voor veel bouwverkeer op de Concourslaan. We hebben daarom alle weggebruikers, vooral de scholieren, gevraagd hier extra goed op te letten.

230117 Sloop KW6 Raymond Bos Beeldnummer 03089
Het slopen van het viaduct over de Concourslaan. Foto: Raymond Bos.

In februari werd de stad Groningen opgeschrikt door een korte, maar felle brand in onze eps-opslag aan de Van Swietenlaan. Zwarte wolken verspreidden zich snel over de stad. Dankzij het zeer adequate optreden van de brandweer is een groot deel van de voorraad gered en is de schade relatief beperkt gebleven. De eps-blokken hebben we vooral toegepast bij het Vrijheidsplein, om de verschillende verbindingsbogen te bouwen.

Vanaf maart tot half juli hebben we de nieuwe verbindingsboog vanaf Julianaplein richting westelijke ringweg afgebouwd. Deze langdurige werkzaamheden vonden plaats aan de noordoostzijde van het Vrijheidsplein (bij Mercure Hotel en Martiniplaza). Het autoverkeer kon drie-en-een-halve maand niet vanaf het Julianaplein naar de westelijke ringweg rijden.

In april legden we de liggers op het nieuwe viaduct van de westelijke ringweg over de Leonard Springerlaan. De liggers zijn de liggende delen van het viaduct. Deze verbinden de twee landhoofden die we tussen de beide rijstroken hebben gebouwd.

Ook in april begon fase 3 van de definitieve inrichting van de A7/N7 tussen oprit Westpoort en de rotondes bij Laan Corpus den Hoorn. In deze fase ging opnieuw één rijstrook dicht, voor het verkeer de stad in. Ook oprit 35 (Hoogkerk), de busoprit bij Hoogkerk en een deel van afrit 36 (richting Martini Ziekenhuis) moesten dicht. De werkzaamheden hebben in april en mei tot flinke files richting de stad geleid. Voor ambulances die met spoed richting het Martini Ziekenhuis gingen, hebben we een tijdelijke afrit gemaakt. Ook politie en brandweer konden hiervan gebruik maken.

In augustus kregen deze werkzaamheden een vervolg. We hebben toen onder meer de afrit vanaf Hoogkerk/Drachten naar de Laan Corpus den Hoorn vernieuwd. Ook nu was er een rijstrook richting de stad afgesloten, maar vanwege de vakanties had dat minder gevolgen voor het verkeer. Begin september waren deze werkzaamheden afgerond.

A7-9
Het asfalteren van de N7/A7 bij Hoogkerk. Foto: Raymond Bos.
Julianaplein: Het ging verbazend goed vooruit

In 2023 hebben we hard gewerkt aan het nieuwe Julianaplein en de nieuwe Julianabrug. Om ruimte te maken voor deze werkzaamheden, hebben we in 2022 het oude Julianaplein afgebroken en daarnaast een tijdelijk verkeersplein aangelegd in de vorm van een T-kruising. Zo kan het verkeer tijdens de werkzaamheden doorrijden, zelfs beter dan in de jaren daarvoor. Ook de werkzaamheden vorderen snel.

Julianaplein

Op het nieuwe Julianaplein kun je straks richting Drachten, Hoogezand en Assen en via de Brailleweg richting het centrum. Al die verkeersstromen kruisen elkaar straks niet meer. Verkeerslichten zijn dan op het Julianaplein niet meer nodig. Hoe we het nieuwe Julianaplein bouwen, leggen we uit in deze video.

De eerste verbindingsboog die we bouwen, is de boog voor verkeer vanuit Hoogezand richting Haren/Assen. Na het aanbrengen van de vloeren en de wanden, kon in maart het beton voor het dek worden gestort.

In diezelfde maand begonnen we aan de tweede boog, namelijk die voor het verkeer vanuit Haren/Assen richting Drachten. Op de luchtfoto´s van april zijn de eerste contouren al te zien. Inmiddels zijn hiervan ook de vloeren, wanden en het dek gestort.

03a CG3A1581_RWSNN_Ring Zuid ARZ (25)
Op deze luchtfoto van april 2023 zijn de eerste contouren van de boog Haren/Assen richting Drachten al zichtbaar. Foto: Rijkswaterstaat.

Ook de nieuwe Julianabrug krijgt steeds meer vorm. In maart en april hebben we de fundering aangebracht in de vorm van buispalen en damwanden. In september werden de liggers gelegd over het eerste deel van de brug. Daarna is op de liggers een druklaag gekomen. Hiervoor hebben we eerst een bekisting aangebracht, waarin we beton hebben gestort. Ook zijn we begonnen met de afwerking. De brug is al voorzien van de kenmerkende rode siersteenstrips.

A28

In het voorjaar zijn we aan de slag gegaan op de westzijde van de A28, richting Haren. We hebben de weg hier de nieuwe, definitieve inrichting geven. De A28 was hiervoor drie weekenden dicht vanaf het Julianaplein tot afrit 39 (Groningen-Zuid). In het laatste weekend zijn ook de definitieve verkeersborden geplaatst. Niet Duitstalige borden, zoals we vlak voor 1 april schreven, maar gewoon in het Nederlands.

03b - 230326 Devinitief inrichten A28 Raymond Bos Beeldnummer 07071
In maart hebben we de westzijde van de A28 definitief ingericht. Foto: Raymond Bos.

In de zomer is ook de oostzijde van de A28 heringericht, ter hoogte van het viaduct over de Van Ketwich Verschuurlaan. Dat is dus aan de kant waar het autoverkeer richting de stad rijdt. Het autoverkeer vanaf Haren/Assen werd enkele weken over de afrit en de oprit geleid, zodat we veilig op de A28 konden werken. Hier is onder meer een nieuwe laag asfalt aangebracht. Vanaf 11 augustus kon dit deel van de A28 weer open en hoefde het verkeer niet meer over de op- en afrit. De onderdoorgang van de A28 bij de Van Ketwich Verschuurlaan was vier weken dicht.

Over straten en pleinen

Aanpak Ring Zuid gaat niet alleen over een nieuwe ringweg. Ook richten we verschillende straten in de stad opnieuw in, zodat ze beter passen bij de nieuwe verkeerssituatie.

Brailleweg

Begin dit jaar hebben we de Brailleweg, dat is de verbinding tussen het Julianaplein en het station, een stukje naar het westen opgeschoven, richting het kanaal. Zo ontstond ruimte voor het bouwen van een ovale rotonde (ovonde). Om een fietsverbinding in stand te houden, moesten we een van de twee rijstroken tijdelijk inrichten als fietspad. Begin maart ging hiervoor de Brailleweg een paar dagen dicht. De nieuwe situatie leidde tot veel opstoppingen, waar vooral het busverkeer last van had. Daarom namen we eind maart het besluit om het autoverkeer dat de stad uitrijdt, tijdelijk van de Brailleweg te weren. Dit heeft tot eind mei geduurd, toen de fietsbrug over het kanaal (Muntingbrug) weer open kon. In oktober was de ovonde zo ver gevorderd dat we de Brailleweg hierop konden aansluiten. Eind oktober namen we de ovonde in gebruik. Dit is nog een tijdelijke weg. In 2024 maken we hem definitief en sluiten we de nieuwe verbindingsweg naar de Hereweg hierop aan. In november is de kruising bij de Parkbrug twee weken dicht geweest voor een herinrichting.

231023 Julianaplein e.o Raymond Bos Beeldnummer 00730
In oktober hebben we asfalt gelegd op de ovonde bij de Brailleweg. Foto: Raymond Bos.

Sontweg

Ook de Sontweg, vanaf de Europaweg tot aan het Sontplein, is opnieuw ingericht. Een van de aanpassingen is dat de linksafstrook naar de Europaweg is vervallen. Dat hebben we in het voorjaar gedaan. Aansluitend hebben we in juni het kruispunt van de Sontweg en het Sontplein aangepast.

Europaweg

De Europaweg ten zuiden van de ringweg (ook wel bekend als de ‘oude A7’) heeft een nieuwe inrichting gekregen. De weg was hiervoor in mei twee weekenden in één richting afgesloten. We hebben onder andere asfalt weggefreesd en de weg opnieuw geasfalteerd.

Noordzijde Vondellaan

De noordzijde van de Vondellaan, vanaf de rotonde tot aan het Gomarus College, heeft in 2023 een nieuwe inrichting gekregen. Dit was nodig vanwege de aansluiting op de zuidelijke ringweg. De nieuwe aansluiting leidt tot veel extra autoverkeer op de Vondellaan. In februari begon de herinrichting met het weghalen van het groen. In juli ging de definitieve herinrichting van start. De werkzaamheden zijn in fases uitgevoerd. Vanaf half augustus werkten we aan de rotonde met de Van Iddekingeweg. Op 6 november konden fietsers en automobilisten weer gebruik maken van de noordzijde van de Vondellaan en de rotonde. De Vondellaan en de rotonde zijn heringericht en hebben nu vrijliggende fietspaden. Ook zijn er plekken waar voetgangers veilig kunnen oversteken.

Zuidzijde Vondellaan

Ook het deel van de Vondellaan aan de zuidkant van de rotonde, tot aan de Van Ketwich Verschuurlaan, passen we aan. Op 6 november ging dit deel van de weg dicht. Helaas moesten we de planning aanpassen door de vele regen in november en december. De grond werd te nat om kwalitatief goed werk af te leveren. De werkzaamheden van fase 3a waren half december klaar, fase 3b hebben we doorgeschoven tot volgend jaar.

20231214_155054
In december brachten we belijning aan op de zuidzijde van de Vondellaan. Foto: Aanpak Ring Zuid.

Van Ketwich Verschuurlaan

Op de Van Ketwich Verschuurlaan, ter hoogte van het benzinestation, werken we sinds november aan een nieuwe inrichting van de weg. De opstelstroken voor verkeer naar de A28 worden verlengd voor een betere doorstroming. Hiervoor wordt onder andere het oude asfalt vervangen. Vanwege de vele regen van de laatste tijd liepen de werkzaamheden uit. De werkzaamheden van fase 1 werden verlengd tot 1 december. De werkzaamheden van fase 2 zijn uitgesteld tot 2024.

Ik heb de banden vol met wind

Groningen noemt zichzelf graag fietsstad. Overal zie je dan ook fietspaden en aparte verkeerslichten voor fietsers. In de ochtendspits kun je in de stad zelfs in een heuse fietsenfile terecht komen. Geen wonder dat de werkzaamheden van Aanpak Ring Zuid ook veel effect hebben op het fietsverkeer.

In maart hebben we de Amaliatunnel afgebroken. Dat was de fietstunnel tussen het Hoornsediep en het Noord-Willemskanaal. Op deze plek komt in de toekomst een gelijkvloerse oversteekplek voor fietsers en voetgangers, met verkeerslichten.

Eind mei ging na lange tijd de Muntingbrug weer open. Dat is typisch een brug die bijna alle Groningers wel kennen, maar waarvan de naam onbekend is. De Muntingbrug is de fietsbrug over het Noord-Willemskanaal, naast de Julianabrug. De brug kon weer open omdat het wegdek van de brug is hersteld. Vanwege de veiligheid was de brug langdurig afgesloten.

05a - Muntinbrug - foto ARZ - IMG_9322
In mei ging de Muntingbrug weer open voor fietsers. Voor de eerste fietsers hadden we een verrassing. Foto: Aanpak Ring Zuid.

Na het heropenen van de Muntingbrug was er meer goed nieuws voor fietsers in de buurt van het Noord-Willemskanaal. De onderdoorgang voor fietsers bij de Julianabrug, bij roeivereniging Gyas, ging begin juni ook weer open. Fietsers kunnen nu weer langs de westzijde van het kanaal rijden en hoeven niet meer via bijvoorbeeld de Paterswoldseweg. In de zomer moest de onderdoorgang weer drie weken dicht voor het plaatsen van de historische afbeelding.

Begin juni ging ook de nieuwe Papiermolentunnel open. De nieuwe fietstunnel tussen het openluchtzwembad en de Rivierenbuurt is twee keer zo lang als de oude tunnel. De nieuwe tunnel is er gekomen dankzij de vasthoudendheid van enkele buurtbewoners. Oorspronkelijk was hier een voetgangersbrug bedacht.

Bij het Oude Winschoterdiep ging een tijdelijke fietsverbinding juist weer dicht. Deze liep over het deksel van de verdiepte ligging. Nadat het fietspad dicht was, konden we werken aan het aquaduct.

Aan de westzijde van de Europaweg is begin juni een nieuw fietspad geopend. Het fietspad ligt tussen de zuidelijke ringweg en de Boumaboulevard. Dit is een nieuwe fietsverbinding. Fietsers kunnen het nieuwe fietspad in beide richtingen gebruiken.

Voor je het weet is heel die zomer alweer lang voorbij

Bij Aanpak Ring Zuid begon de zomer dit jaar al eind april. Toen hebben we de beweegbare constructie van de hoge Euvelgunnebrug verwijderd. Dit was het begin van een lange zomer, waarin de ringweg zeven weken dicht was.

In de zomer is er veel minder autoverkeer op de weg dan anders. Daarom worden veel wegwerkzaamheden juist in de zomermaanden gepland. Dit beperkt de hinder voor het autoverkeer. Bovendien leiden de wegafsluitingen minder snel tot grote opstoppingen. Deze zomer begon de afsluiting al een week voor de zomervakantie. Dat was nodig, want er was een hoop te doen, aldus clustermanager Raymond Krukkert van Aanpak Ring Zuid.

In de zomer van 2022 hebben we de ringweg tussen de Europaweg en knooppunt Euvelgunne al in beide richtingen verbreed en opnieuw ingericht. Alleen het viaduct over de Euvelgunnerbrug moest nog worden verbreed. Dit is de hoge brug in de zuidelijke ringweg over het Winschoterdiep. Die hebben we deze zomer vervangen. De oude brug is weggehaald en vervangen door een nieuw, breder exemplaar.

De eerste stap was het uithijsen van het brugdek en het weer terugplaatsen hiervan, maar dan zonder draaimechanisme. Dat betekent dat de brug vanaf april enkele maanden niet meer bedienbaar was. Met de scheepvaart waren hierover goede afspraken gemaakt, aldus Koos Tegelaar van de provincie.

In juli hebben we de beweegbare delen van de nieuwe Euvelgunnerbrug geplaatst. Het was een precisiewerkje om deze gigantische brugdelen op de juiste plek te krijgen. Na een lange periode van testen hebben we begin september de nieuwe brug in gebruik genomen.

230720 Inhijsen brugdek Euvelgunnerbrug Raymond Bos Beeldnummer 0550
In juli hebben we het nieuwe wegdek van de hoge Euvelgunnerbrug ingetakeld. Foto: Aanpak Ring Zuid.
De wereld een stukje mooier kleuren

De nieuwe ringweg van Groningen ligt midden in de stad en dat vraagt ook wat van de vormgeving en inpassing. Langs en rond de ringweg komt veel groen. Ook hebben we oog voor de vormgeving van de viaducten, geluidsschermen en onderdoorgangen. Daarbij hebben we speciale aandacht voor het verleden.

In juni werd Groningen in één klap niet alleen een nieuwe fietstunnel, maar ook een nieuw kunstwerk rijker. De nieuwe Papiermolentunnel is straks twee keer zo lang als de oude tunnel. Om de tunnel extra bijzonder te maken en de sociale veiligheid te vergroten, is er kunst aangebracht op de wanden en plafonds. Gekozen is voor een kleurig ontwerp van de Nederlandse kunstenares Hadassah Emmerich. “Ik hoop dat de voetgangers en fietsers het gevoel krijgen dat ze even door een andere wereld gaan. Dat zij een droomwereld ervaren, dat lijkt me heel tof.”

07a 231030 Foto eindresultaat Papiermolentunnel Raymond Bos Beeldnummer 01774
Kunstenares Hadassah Emmerich. Foto: Raymond Bos.

In verschillende onderdoorgangen hebben we historische afbeeldingen aangebracht. Zo is er onder het viaduct van de Paterswoldseweg sinds mei een afbeelding te zien van een ‘tractortram’. Dit is een tram die werd voortgetrokken door een Ford-Truck. Deze reed tussen 1921 en 1929 vanaf Groningen via Paterswolde naar Eelde. Verder zijn er in de stad dit jaar afbeeldingen geplaatst van verpleegsters die de bevrijding vieren (Paterswoldseweg), paardenkoersen op de drafbaan (Concourslaan), de zwemvijver in het Stadspark (Concourslaan) een binnenvaartschip (Julianabrug) en een eeuwenoude plattegrond van Stad en ommeland (Brailleweg).

Ook is er iets bijzonders te zeggen over de lantaarnpalen die langs de ringweg komen te staan. Deze zijn niet overal gelijk, maar hebben verschillende vormen. De vorm van de lichtmasten heeft te maken met de maximumsnelheid. Hoe lager de snelheid is, hoe meer de lantaarnpalen breed uitsteken. Daardoor lijkt de weg smaller. Automobilisten zijn dan eerder geneigd hun snelheid te matigen.

Bomen en bloemen planten Oost Raymond Bos - 00045
Deze lantaarnpalen steken breed uit, zodat de weg smaller lijkt. Foto: Raymond Bos.

Wie niet beter weet, denkt dat op de kruising van de Maaslaan en de Merwedestraat gewone straatklinkers liggen. Maar wie heel goed kijkt, ziet iets anders. Hier liggen platen van asfaltbeton, met daarin een motief van straatklinkers. We wilden hier graag het straatwerk doorzetten, maar dat was technisch niet mogelijk.

Eind van dit jaar zijn we op verschillende plekken begonnen met het aanplanten van groen. Een enorme klus, want bij de nieuwe zuidelijke ringweg komen in totaal ongeveer 2.250 bomen, waarvan ruim 1.000 langs de autowegen. Verder komen er zo’n 252.000 rozenstruiken en ook nog schermen waar klimplanten tegenaan komen.

Bomen en bloemen planten Oost Raymond Bos - 00103
Nieuwe bomen langs de ringweg. Foto: Raymond Bos.
Ik zou wel eens willen weten

Via de website, op Facebook, in ons informatiecentrum Paviljoen Ring Zuid of op een van de vele bijeenkomsten die we organiseren: op allerlei manieren ontvangen we vragen. Soms weten we het antwoord zelf ook niet een-twee-drie. En soms zijn er vragen die zo vaak worden gesteld dat we denken dat het antwoord erop voor meer mensen interessant is dan alleen de vragensteller. Dan promoveert een vraag tot Slimme Vraag.

Waarom zit er bijvoorbeeld een hekwerk onder het viaduct over de Van Ketwich Verschuurlaan? Het antwoord: dit hekwerk is een aanrijdbeveiliging. Het kan de kracht van een botsing tegenhouden. Rijdt er nu een auto tegen een van de pilaren aan, dan is het viaduct stevig genoeg om te blijven staan.

Aanrijdbeveiliging KW 14 Van Ketwich Verschuurlaan 3
De aanrijdbeveiliging onder het viaduct Van Ketwich Verschuurlaan. Foto: Aanpak Ring Zuid.

Een veelgestelde vraag is: hoe worden de historische afbeeldingen onder de viaducten gemaakt? Deze zitten op betonnen panelen. We gebruiken hierbij een speciale folie met betonvertrager, waardoor het beton op die plek langzamer uithardt. Zodra het paneel is uitgehard, wordt het schoongespoten met een hogedrukreiniger. Dit onthult het patroon van de afbeelding en brengt het kunstwerk echt tot leven.

Deze vraag kwam vooral van kijkers van onze webcams: wat voor grondlagen worden er aangebracht op de deksels van de verdiepte ligging? Hier komt straks het Zuiderplantsoen. Dit nieuwe park zal bestaan uit paden, grasvelden en bomen. Op de deksels komt grond in verschillende lagen, bij elkaar 1 tot 2 meter dik. Op welke plek welke grondlagen komen, hangt af van wat er bovenop komt. Een weg of fietspad vraagt immers om een andere grondopbouw dan een groeiplaats voor bomen.

Waarom brandt er zo veel verlichting op en bij de zuidelijke ringweg? Ook een vraag die we vaak krijgen. Veel lantaarnpalen in ons werkgebied branden niet alleen ’s nachts, maar ook overdag. Een beetje gek, maar met een goede reden. Door de lichten overdag te laten branden, merken we het direct als er door de werkzaamheden iets kapotgaat aan de straatverlichting. We kunnen de storing zo sneller opsporen en verhelpen.

Zonder jou

Aanpak Ring Zuid is een gigantisch project, waarin het vooral lijkt te gaan over beton en asfalt. Maar het is natuurlijk ook gewoon mensenwerk. En we vergeten niet dat er heel veel andere mensen bij betrokken zijn, op welke manier dan ook. Niet alleen omwonenden, maar bijvoorbeeld ook scholieren, ondernemers, hulpdienstmedewerkers en zelfs nabestaanden.

Met haar 20 jaar is stagiaire Anouk Vis een bijzondere verschijning in de bouwkeet. Niet alleen is Anouk de jongste, ook is ze een van de weinige vrouwen op de bouwplaats. Als stagiaire loopt ze mee met uitvoerder Jeroen Hovinga. “Stilzitten is er niet bij”, zegt ze, “maar dat scheelt een bezoek aan de sportschool”.

Als uitvoeringsdeskundige kunstwerken gaat Jelte Seldenrust regelmatig de bouwplaats op om waarnemingen uit te voeren. Van het Vrijheidsplein tot aan het Julianaplein: Jelte bekijkt met een scherp oog of de bouw van de viaducten en tunnels voldoen aan de gestelde eisen. “Ik ben eigenlijk een paar extra ogen”, zegt Jelte.

Joris Hoogenboom zorgt er samen met zijn team voor dat Groningen veilig en bereikbaar blijft tijdens verkeersstremmingen. Hij is verkeerskundige en projectleider bereikbaarheid. Van de eerste ideeën tot de daadwerkelijke omleidingen: Joris en zijn team zitten er bovenop. “Ik ben continu aan het puzzelen.”

20230616_JvK_Joris Hogeboom_02
Joris Hoogenboom. Foto: Jeroen van Kooten.

In juli konden we Petra van Kalker (70) een briefje overhandigen dat haar inmiddels overleden vader 45 jaar geleden stiekem had achtergelaten in het zand op de bouwplaats van de westelijke ringweg. Het briefje was eerder die maand toevallig teruggevonden bij de herbouw van het viaduct over de Concourslaan.

Didy Knol kan sinds mei haar overleden moeder zien op de historische afbeelding onder het viaduct Paterswoldseweg. Deze foto is genomen bij de bevrijding van Groningen in april 1945. Op de foto een groep vrolijke verpleegsters, met helemaal links Didy´s moeder Hilly Klont. Didy sprak bij de onthulling van de foto haar moeder liefdevol toe.

20230524_JvK_Herdenkingswandeling_en_Wand_40
Didy Knol bij het viaduct Paterswoldseweg, bij de afbeelding van haar moeder. Foto: Jeroen van Kooten.
Der is aaltied dieverdoatsie veur mie

In 2023 hebben we weer verschillende evenementen en activiteiten georganiseerd. We doen dat deels om belangstellenden te informeren, maar ook deels om ze een onvergetelijke ervaring te bieden.

In januari begon de dag goed voor degenen die tussen 07.30 en 09.00 uur over de Concourslaan door het Stadspark fietsten. Zij werden namelijk verrast met een uitdeelactie van Groningen Bereikbaar in samenwerking met Aanpak Ring Zuid. Fietsers ontvingen een zakje bonbons, omdat zij vanaf die dag moesten omfietsen. De organisaties wilden hiermee fietsers bedanken en stimuleren om te blijven fietsen. In de rest van het jaar zijn er nog vaker uitdeelacties geweest.

Duizenden bezoekers keken half juni hun ogen uit op het Vrijheidsplein, Julianaplein en in de verdiepte ligging tijdens de Dag van de Bouw. De drie grootste bouwplaatsen van Aanpak Ring Zuid waren open voor het publiek en daarnaast was er veel te doen voor jong en oud. Ook kon men een bezoek brengen aan informatiecentrum Paviljoen Ring Zuid.

10 - 20230617_JvK_dag van de bouw_10
Jong en oud vermaakten zich op de Dag van de Bouw. Foto: Jeroen van Kooten.

Zo'n 160 skeeleraars en rolschaatsers kregen eind augustus de kans om een deel van het nieuwe asfalt van de zuidelijke ringweg te testen. De deelnemers konden vrij skeeleren, maar ze konden ook leren hoe je moet remmen en bochten moet nemen. Het was een gezellige en actieve dag waar mooie herinneringen op de ringweg zijn gemaakt.

Op zaterdag 23 september deden we mee aan de landelijke Burendag. Als project met werkzaamheden in een gebied van meer dan 10 kilometer, hebben we de nodige buren. We hebben onze buren uitgenodigd voor verschillende excursies. Ook was er natuurlijk van alles te eten.

2023: Dat heb jij gedaan

Op weg naar een nieuwe ringweg hebben we in 2023 enkele bijzondere mijlpalen bereikt. Hierdoor krijgt het verkeer krijgt steeds meer nieuwe mogelijkheden. We noemen hier de acht meest opvallende.

Sinds mei kun je vanaf de Bornholmstraat (bij Bauhaus) direct de ringweg op richting Julianaplein. Zie ook de video van de opening.

In juni ging de Papiermolentunnel open. Deze fietstunnel loopt onder de zuidelijke ringweg door, tussen openluchtzwembad De Papiermolen en de Rivierenbuurt.

Sinds half juli kun je weer vanaf het Julianaplein de westelijke ringweg op rijden. We hebben hiervoor een nieuwe verbindingsboog gebouwd.

Begin augustus is op bedrijventerrein Eemspoort een nieuwe T-kruising geopend. Het gaat om de kruising van de Kieler Bocht en het Skagerrak. Dit was een rotonde, maar die was niet meer nodig.

Op 1 september ging de nieuwe afrit van de N7 richting de Europaweg open voor verkeer vanuit Hoogezand en oostelijke ringweg. De afrit gaat over de nieuwe oprit heen, die vorig jaar is opengegaan.

11a afrit naar Europaweg 230804 Zomerstremming Oost Raymond Bos Beeldnummer 04672
In augustus hebben we de laatste hand gelegd aan de afrit naar de Europaweg, die op 1 september open ging. Foto: Raymond Bos.

Op 6 september konden we de nieuwe verbindingsboog openen voor autoverkeer vanaf de westelijke ringweg naar de N7 richting Hoogkerk/Drachten. Het verkeer kan nu direct de N7 op en hoeft niet meer via de dubbele rotonde bij Stadspark/Corpus den Hoorn.

Ook het afsluiten van een afrit is een mijlpaal. Op 5 november ging de afrit voor verkeer vanaf het Julianaplein naar Helpman (Hereweg) definitief dicht. De afrit wordt in de toekomst vervangen door een nieuwe verbindingsweg tussen Brailleweg en Hereweg.

Sinds 6 november kunnen weggebruikers gebruikmaken van de nieuwe verbindingsboog vanaf de A7/N7 (Drachten/Hoogkerk) naar Ring West. Daarmee werd het ook weer mogelijk om vanaf Laan Corpus den Hoorn richting Ring West en Ring Zuid te rijden. Zie ook de video.

2024: Je bent heel wat van plan dan

Zoals gezegd: er is nog veel te doen. In 2024 hopen we het werk aan de autowegen zo veel mogelijk af te ronden.

  • In maart openen we de nieuwe verbindingsboog vanaf de westelijke ringweg naar het Julianaplein.
  • In maart gaat het viaduct over de Leonard Springerlaan open.
  • In mei gaat op het Julianaplein de verbindingsboog van Assen naar Drachten open.
  • In mei beginnen we met het weghalen van de tijdelijke Julianabrug.
  • In juni beginnen we met het slopen van de oude ringweg.
  • In juli breken we het tijdelijke Julianaplein af.
  • In september nemen we het nieuwe Julianaplein volledig in gebruik.
  • In september nemen we de verdiepte ligging van de ringweg in gebruik.

Operatie Ring Zuid

2024 zal vooral in het teken staan van Operatie Ring Zuid. Vanaf maart tot begin september werken we in 23 weken aan het aansluiten van het nieuwe Julianaplein en de verdiepte ligging. Het autoverkeer in de stad gaat hiervan veel hinder ondervinden. We roepen iedereen op om in die periode zo veel mogelijk de auto te laten staan. Ga vaker thuiswerken, parkeer je auto aan de rand van de stad op een P+R, reis buiten de spits, ga met het openbaar vervoer of lekker op de fiets. Zorg ervoor dat je voorbereid bent!

ORZ_BEELDMERK_RGB_ORANJE_ZWARTE_RAND

En daarna?

Als het verkeer over het nieuwe Julianaplein en door de verdiepte ligging rijdt, is Aanpak Ring Zuid nog niet klaar. Ten eerste moeten we nog delen van de oude en de tijdelijke ringweg opruimen. Als dat gedaan is, kunnen we de fietsvallei onder het spoor (de Esperantotunnel) afmaken. Ook moet het Zuiderplantsoen nog worden aangelegd. Verder zullen er nog restpunten zijn: kleine werkzaamheden om alles netjes af te ronden. We verwachten dat het project in de tweede helft van 2025 bij de eindstreep komt.

Playlist

1. Het gras van het Noorderplantsoen - Ralf Poelman

2. We zijn er bijna

3. De liefde voor muziek - Raymond van het Groenewoud

4. Daar in dat kleine café aan de haven - Vader Abraham

5. Op fietse - Skik

6. Het is weer voorbij die mooie zomer - Gerard Cox

7. Anne - Herman van Veen

8. Ik zou wel eens willen weten - Jules de Corte

9. Zonder jou - Paul de Leeuw en Simone Kleinsma

10. Mien Toentje - Ede Staal

11. Dat heb jij gedaan - Meau

12. Je loog tegen mij - Drukwerk